Chúng ta thường được nghe những nhận định về tiền như sau: “Tiền có thể mua một ngôi nhà, nhưng không thể mua một mái ấm gia đình. Tiền có thể mua chiếc giường đẹp, nhưng không thể mua giấc mộng vàng. Tiền có thể mua chiếc đồng hồ, nhưng không mua được thời gian. Tiền có thể mua quyển sách, nhưng không mua được kiến thức. Tiền có thể mua chức vụ, nhưng không mua được sự kính trọng. Tiền có thể trả cho bác sĩ, nhưng không thể mua được sức khoẻ. Tiền có thể mua máu đào, nhưng không thể mua được mạng sống. Tiền có thể mua xác thịt, nhưng không mua được tình yêu”.
Thật vậy, tiền là một thứ tiêu biểu cho giá trị vật chất, nên chỉ có thể mua những gì thuộc về vật chất. Còn không thể mua được những giá trị thiêng liêng, và càng không thể dùng giá trị của đồng tiền để mua hạnh phúc. Tiền bạc, sức khoẻ, tài năng chúng ta có được đều là Chúa ban để tìm lấy cho mình hạnh phúc vĩnh cửu, nên chúng ta biết khôn ngoan khi sử dụng chúng để chia sẻ, giúp đỡ cho tha nhân.
Trong bài Tin mừng Chúa Nhật 25 Thường Niên C là dụ ngôn về người quản lý bất lương, bị ông chủ đòi tính sổ và không còn được làm quản lý nữa. Vì tiền mà người quản lý đã trở thành kẻ bất lương, sẵn sàng bán rẻ lương tâm. Anh ta bất chấp sự thật, gian giảo đổi trắng thay đen giấy tờ biên lai miễn là có lợi cho mình, đã khôn ngoan và táo bạo để toan tính cho tương lai sắp tới của mình, gọi các con nợ đến và giảm nợ, dùng tài sản của chủ để thêm cho bạn mình. Đến ông chủ cũng phải thốt lên tay này thật khôn ngoan quỷ quyệt, hành động khôn khéo.
Thật ra, Chúa không bảo chúng ra noi gương người quản lý, Chúa Giêsu không có ý định đồng tình, ủng hộ những hành động gian dối, dùng tiền của người khác để mưu lợi cho bản thân, nhưng qua đó Người muốn nhắc nhở về một chân lý: hãy biết tận dụng thời gian và những điều kiện sẵn có để dự phòng cho cuộc sống đời sau. Chúa dạy chúng ta là “con cái sự sáng” biết lợi dụng của cải để gây thêm bạn hữu, tăng thêm lòng bác ái. Nghĩa là biết chia sẻ, giúp đỡ người nghèo, để bằng lời cầu nguyện họ giúp đỡ lại ta khi ta “sinh trần trụi, trở về tay không” trước mặt Chúa.
Nếu chúng ta là người giàu của cải hãy nhớ rằng: giàu của vật chất mà không biết làm giàu của cải thiêng liêng vĩnh cửu thì có ích gì. Của cải là phương tiện chứ không phải là mục đích. Nhưng có nhiều người coi đó là mục đích, là chúa tể. Càng có nhiều tiền của càng mong muốn có nhiều hơn, và dễ bị sống ích kỷ, kiêu căng và coi thường người khác.
Vì thế, Chúa căn dặn: “Không đầy tớ nào có thể làm tôi hai chủ, và hoặc nó ghét chủ nầy và mến chủ kia, hoặc phục chủ này và khinh chủ nọ. Các con không thể làm tôi Thiên Chúa mà lại làm tôi tiền của được”. Người giàu có chân thật là người biết chia sẻ với người nghèo, là kẻ biết tích trữ của cải thiêng liêng, nơi “mối mọt không thể rúc rỉa, trộm cướp không chiếm đoạt được”.
Như thế, khi chúng ta phải đương đầu với những hoàn cảnh bi đát, bị loại trừ, chúng ta hãy dám hành xử một cách “táo bạo” và “sáng suốt” để mưu cầu hạnh phúc vĩnh cửu cho mình, như người quản lý đã làm, dám tin tưởng vào lòng nhân từ vượt quá lẽ bình thường của Thiên Chúa. Là nghĩ đến tương lai và mưu cầu hạnh phúc đời đời cho chính mình. Là luôn hy vọng và cậy trông dù trong hoàn cảnh bi đát nhất.
Những lời giáo huấn của Đức Giêsu về cách sử dụng tiền bạc: “Tiền bạc là một ông chủ xấu, nhưng lại là một đày tớ tốt”. Tiền bạc được nói ở đây được xem như là đại diện những thực tại trần thế vốn chẳng tốt cũng như chẳng xấu, nó tốt hay xấu là tùy người sử dụng. Người kitô hữu không “từ chối” tiền bạc nhưng biết cách “từ chối” phục vụ chúng, coi chúng như là một ông chủ.
Lạy Chúa, con không biết khi nào Chúa đến, nhưng con biết chắc là con sẽ phải tính sổ cuộc đời mình. Nhìn lại bản thân, con chẳng có gì có là của riêng mình. Tất cả là hồng ân của Chúa nên con chỉ là người quản lí thôi. Đã là quản lý thì con phải sử dụng mọi thứ được trao theo đúng ý Chúa chứ không phải theo ý riêng mình.
Xin giúp con luôn là tôi tớ tín trung khi mỗi ngày con biết chia sẻ và đừng bao giờ trở thành đầy tớ bất trung khi con chỉ giữ khư khư tất cả cho riêng mình. Xin dạy con luôn biết tận dụng thời gian, khả năng và ân sủng Chúa ban để làm lợi cho chính mình bằng việc quảng đại chia sẻ cho tha nhân, những người kém may mắn hưn con. Và nhất là con luôn biết tích trữ cho mình của cải thiêng liêng ở trần gian này.
Nt: Lặng Thầm. Fmsr