(Ed 47, 1-9.12; Ga 5, 1-3a.5-16)
Như chúng ta biết, Mùa Chay là mùa nhắc lại cho chúng ta ý nghĩa của Bí Tích Rửa Tội mà chúng ta đã lãnh nhận; qua Bí Tích Rửa Tội, chúng ta được mời gọi sống trọn vẹn lời tuyên hứa thuộc trọn về Thiên Chúa và từ bỏ ma quỷ và những việc làm của chúng. Hai bài đọc hôm nay nói lên hình ảnh của bí tích khai tâm này và hiệu quả của nước rửa tội. Trong Tin Mừng hôm nay, chúng ta cùng nhau phân tích mối tương quan của các nhân vật để rút ra những bài học hữu ích cho ngày sống của mình.
Chúa Giêsu và người đau ốm (Ga 5, 6-9): “Đức Giêsu thấy anh ta nằm đấy và biết anh sống trong tình trạng đó đã lâu, thì nói: ‘Anh có muốn khỏi bệnh không?” Bệnh nhân đáp: “Thưa Ngài, khi nước khuấy lên, không có người đem tôi xuống hồ. Lúc tôi tới đó, thì đã có người khác xuống trước mất rồi!’ Đức Giê-su bảo: ‘Anh hãy trỗi dậy, vác chõng mà đi!’” Như chúng ta đã biết, trong Tin Mừng Thánh Gioan, Chúa Giêsu luôn luôn đi bước trước. Ngài luôn là người bắt đầu cuộc đối thoại, chẳng hạn như với các môn đệ đầu tiên hoặc người phụ nữ Samaria. Chúng ta lại thấy điều này trong câu chuyện hôm nay. Chúa Giêsu cũng bắt đầu hỏi về điều anh hằng mơ ước và tìm kiếm. Cuộc đối thoại ngắn ngũi của Chúa Giêsu với anh đã chữa lành anh. Chỉ đơn giản một cuộc đối thoại trong đó người bệnh nêu lên lý do tại sao lâu nay anh không được chữa lành và lời nói đầy uy quyền của Chúa Giêsu đã chữa lành anh. Ở cảnh này, qua hành động chữa lành, Chúa Giêsu cho bệnh nhân và cả chúng ta nữa thấy sức mạnh chữa lành không phải là nước chảy từ Đền Thờ, nhưng là Đấng ngự trong đền thờ. Chính Lời của Ngài đã chữa lành anh. Còn chúng ta hôm nay thì sao? Chúng ta đã đối thoại với Chúa nhiều lần, nhưng chúng ta có được chữa lành không? Chúng ta không được chữa lành vì chúng ta “không thật sự ao ước,” “không nói thật” và không “cho phép” sức mạnh của “Lời” chữa lành chúng ta.
Người Do Thái và người đau ốm (Ga 5, 9-12): “Hôm đó lại là ngày sabát. Người Do Thái mới nói với kẻ được khỏi bệnh: ‘Hôm nay là ngày sabát, anh không được phép vác chõng!’ Nhưng anh đáp: ‘Chính người chữa tôi khỏi bệnh đã nói với tôi: ‘Anh hãy vác chõng mà đi!’ Họ hỏi anh: ‘Ai là người đã bảo anh: ‘Vác chõng mà đi’?’ Nhưng người đã được khỏi bệnh không biết là ai.” Người Do Thái ở đây ám chỉ nhóm kinh sư và biệt phái. Cuộc gặp gỡ này mang tính chuyển tiếp như là một tiền đề cho những điều sẽ xảy ra trong hai câu sau. Hai chi tiết mang tính tiền đề trong cảnh này là việc anh ta được chữa lành trong ngày sabát và việc người Do Thái muốn biết ai là người chữa anh ta. Việc người được chữa lành không biết Chúa Giêsu là Đấng chữa lành cho anh khiến chúng ta phải suy nghĩ. Nhiều lần trong cuộc sống, chúng ta cũng vô tình không biết Chúa Giêsu là Người đã làm những điều trọng đại cho và trong chúng ta. Chúng ta quá vui sướng với thành quả và ở lại trong vinh quang mà quên mất Đấng đã giúp cho mình đạt đến vinh quang. Đừng quá tìm vui trong mùa gặt mà quên “Chúa của mùa gặt.”
Chúa Giêsu và người đau ốm (sau khi được chữa lành) (Ga 5,14): “Sau đó, Đức Giêsu gặp người ấy trong Đền Thờ và nói: ‘Này, anh đã được khỏi bệnh. Đừng phạm tội nữa, kẻo lại phải khốn hơn trước!’” Một lần nữa, chúng ta lại thấy Chúa Giêsu đi bước trước để bắt đầu cuộc đối thoại. Nhưng khác với những lần trước, thay vì nói lời chữa lành, Chúa Giêsu khuyên cáo anh ta về một bệnh tật khốn khổ hơn mà anh phải chịu nếu anh ta phạm tội. Trong lời khuyến cáo của Chúa Giêsu, chúng ta thấy phản chiếu thần học của người Do Thái thời đó: nguyên nhân của bệnh tật là tội lỗi. Chúa Giêsu nói đến nỗi khốn khổ hơn mà anh phải chịu, đó là sự hư mất của linh hồn. Quả thế, anh đã đi tố cáo Chúa Giêsu cho những người Do Thái là Chúa Giêsu đã chữa lành anh trong ngày Sabát. Hành động này ám chỉ việc “trao nộp” Chúa Giêsu cho người Do Thái mà Giuđa sẽ làm. Đôi khi trong cuộc sống, chúng ta cũng trao nộp Chúa Giêsu cho người khác đóng đinh khi chúng ta trình bày cho người khác một hình ảnh sai lạc về Ngài. Thay vì chúng ta trình bày cho họ về một Thiên Chúa của tình yêu thì chúng ta lại trình bày một Thiên Chúa đặt ra nhiều luật và bắt chúng ta phải theo, hay một Thiên Chúa tạo ra nhiều thập giá và bắt chúng ta phải vác. Hãy cẩn thận! Khi bạn sống không trọn vẹn ơn gọi Kitô hữu hoặc ơn gọi thánh hiến của mình là bạn đang nộp Chúa Giêsu để bị kết án.
Người đau ốm và người Do Thái (Ga 5,15-16): “Anh ta đi nói với người Do thái: Đức Giêsu là người đã chữa anh khỏi bệnh. Do đó, người Do thái chống đối Đức Giêsu, vì Người hay chữa bệnh ngày sabát”. Cảnh cuối cùng tạo nên bối cảnh và lý do cho cuộc thương khó của Chúa Giêsu: một bên trao nộp và một bên chống đối và kết án Chúa Giêsu. Cảnh này nói lên “sự cộng tác vào sự dữ” của chúng ta: người khua chiêng, kẻ đánh mõ. Điểm này khuyến cáo chúng ta về thái độ “châm dầu vào lửa”. Khi một người nói xấu người khác hoặc đang làm việc gì xấu, đừng cộng tác vào việc xấu đó bằng cách “châm dầu vào lửa”, nhưng hãy thinh lặng và cầu nguyện để khỏi xa “chước cám dỗ”, làm mất lòng Chúa và mất lòng nhau.
Hoa Ven Đường